Spis treści
Czym jest aktywne słuchanie: zasady, techniki i typowe błędy
Kiedy jesteśmy zaabsorbowani wyłącznie retoryką języka lub umiejętnością inteligentnego mówienia, zapominamy lub ignorujemy równie ważną umiejętność aktywnego słuchania tego, co mówi druga osoba. Co więcej, chociaż słuchanie drugiej osoby może wydawać się prostą czynnością, często mamy trudności z efektywnym wykorzystaniem tego, co dana osoba mówi. Jak można poprawić umiejętność słuchania? Wystarczy zastosować kilka podstawowych zasad.
Aktywne słuchanie w komunikacji interpersonalnej.
Słuchanie może wydawać się procesem pasywnym, ale tak nie jest. Możemy zrozumieć drugą osobę tylko wtedy, gdy aktywnie jej słuchamy. Angażujemy się w proces komunikacji między rozmówcami, zadajemy właściwe pytania i uzyskujemy pożądane odpowiedzi.
Umiejętne stosowanie pytań otwartych i zamkniętych jest kolejnym ważnym elementem komunikacji interpersonalnej.
Bez zadawania żadnych pytań nasz rozmówca prowadzi monolog i nie wchodzi z nami w żadną interakcję. Poprzez pytania możemy wprowadzić drugą osobę w tematy, którymi jesteśmy najbardziej zainteresowani. O tym, że aktywnie słuchamy naszego rozmówcy może świadczyć kontakt wzrokowy i potakiwanie głową. Mówienie patrząc na odbiorcę podkreśla wagę tego co mówi i czyni przekaz istotnym.
Cztery zasady aktywnego słuchania
Wiele osób nie wie, jak praktykować aktywne słuchanie. Oto najważniejsze zasady aktywnego słuchania, które mogą ci pomóc w skutecznej komunikacji i budowaniu dobrych relacji.
1 zasada aktywnego słuchania: skup się na tym, co mówi druga osoba.
Często nie zdajemy sobie sprawy, że nasza postawa ciała uniemożliwia nam zrozumienie i prawdziwe słuchanie drugiej osoby. Dlatego zwróć się w stronę drugiej osoby, utrzymuj otwartą postawę ciała i staraj się nie krzyżować rąk, nie zaciskać pięści ani nie krzyżować nóg.
2 zasada aktywnego słuchania: pokaż swoją postawą, że słuchasz tego, co mówi druga osoba.
Aby to zrobić, wyraź swoje zainteresowanie, robiąc krok do przodu lub kiwając głową. Możesz również użyć takich zwrotów czy sformułowań jak: „oczywiście…”, „rozumiem…”, „jestem zaskoczony…”, „tak…” czy podobnych. Mimika twarzy również pomaga pokazać, że słuchasz tego co mówi druga osoba.
3 zasada aktywnego słuchania: okazuj zainteresowanie poprzez zadawanie pytań.
Przede wszystkim ważne jest, aby zachęcić drugą osobę do kontynuowania dyskusji. Aby to zrobić, możesz użyć zwrotów takich jak: „czy możesz mi to wyjaśnić?”, „powiedz mi, jak mogę to zrozumieć”, „to, co mówisz, jest interesujące” i podobnych wskazujących na zainteresowanie danym tematem. Wskazane jest również skorzystanie z okazji do zadawania pytań, uważając, aby były one otwarte. W przeciwnym razie otrzymamy prawdopodobnie krótkie odpowiedzi w stylu „tak” lub „nie”.
4 zasada aktywnego słuchania: utrzymuj kontakt wzrokowy z drugą osobą.
Jeśli druga osoba mówi o czymś ważnym, powinniśmy starać się utrzymywać z nią kontakt wzrokowy. Utrzymywanie kontaktu wzrokowego może pokazać, że jesteśmy zainteresowani rozmową. Kontakt wzrokowy nie powinien być jednak nachalny. Jeśli o czymś myślimy, powinniśmy odwrócić wzrok. W ten sposób wygląda to bardzo naturalnie.
Techniki aktywnego słuchania
Jak zrobić dobre wrażenie na kontrahencie, jak go zrozumieć i być dobrze zrozumianym? Przygotowałam dla Ciebie listę najważniejszych technik aktywnego słuchania:
Parafrazowanie – powtarzanie własnymi słowami tego, co powiedziała druga osoba. Na przykład używając zwrotu: „jeśli dobrze cię zrozumiałem to…”.
Wyjaśnianie – porządkowanie i uogólnianie najważniejszych elementów wypowiedzi drugiej osoby. Na przykład poprzez użycie sformułowania: „Co masz na myśli mówiąc o…?”
Wyjaśnianie – zadawaj szczegółowe pytania, aby uzyskać pełny obraz sytuacji
Podsumowanie – podsumuj najważniejsze informacje lub wnioski z rozmowy (np. „Podsumowując…”)
Zachęcanie – pokazuj rozmówcy za pomocą różnych gestów (np. kiwania głową), że jesteś zainteresowany rozmową;
Docenianie – pokazanie, że to, co powiedział nam rozmówca, jest dla nas ważne i podziękowanie mu za jego wysiłek (np. „Dziękuję, że opowiedziałeś mi o tej sytuacji”);
Odzwierciedlanie emocji – pokazanie, że rozumiemy uczucia drugiej osoby. Na przykład poprzez zapytanie: Bardzo mi przykro z powodu tego co powiedziałeś na temat: xyz
Najczęstsze błędy uniemożliwiające aktywne słuchanie
Błąd 1 który uniemożliwia aktywne słuchanie: przerywanie drugiej osobie
Przerywanie drugiej osobie jest bardzo niegrzeczne i przerywa tok myślenia, co może sprawiać problemy w kontynuowaniu rozmowy.
Ważne jest, aby nie przerywać drugiej osobie. Jeśli będziesz mówić w tym samym czasie, co druga osoba, będzie ona miała trudności z przekazaniem swoich myśli. Po pewnym czasie druga osoba może się zniechęcić do rozmawiania z tobą na jakikolwiek temat, lub może nie chcieć być słuchana nie tylko przez Ciebie ale w ogóle. Lepiej nikomu po prostu nie przerywać.
Błąd 2: zadawanie uporczywych pytań o każdy szczegół rozmowy uniemożliwia aktywne słuchanie.
Nie należy nigdy przesadzać z zadawaniem pytań i kwestionowaniem odpowiedzi. Ponieważ nie każdy lubi ujawniać swoje uczucia, a niektóre tematy nie powinny być kwestionowane. Co więcej, nasi rozmówcy mogą poczuć się osaczeni naszymi pytaniami, zawstydzeni lub zszokowani naszą szczerością, a czasem nawet arogancją. Nawet jeśli robimy to z najlepszymi intencjami, granice, których nie powinniśmy przekraczać, są subtelnie różne dla każdego z nas.
Błąd 3: mówienie o rzeczach, o których druga osoba nie wspomniała, co zakłóca aktywne słuchanie.
Ostatnim błędem, na który należy uważać, jest mówienie o rzeczach, których druga osoba tak naprawdę nie powiedziała. Nie narzucaj drugiej osobie własnej interpretacji. Ponieważ jest to zazwyczaj całkowicie błędne. Postępuj zgodnie ze starym porzekadłem: „mowa jest srebrem, a milczenie złotem”, szanuj swojego rozmówcę i pozwól mu mówić.
Skuteczna komunikacja i umiejętność aktywnego słuchania są przydatne zarówno w życiu prywatnym jak i w prowadzeniu biznesu, niezależnie od branży. Tak naprawdę bez nich niemożliwe jest skuteczne prowadzenie jakiegokolwiek biznesu. Dodatkowo, jeśli chodzi o skuteczną komunikację interpersonalną, warto zawsze korzystać z potencjału dostarczanego przez naszego rozmówcę.
Polish